Dijagnoza

ECG

Plućna arterijska hipertenzija često se ne dijagnostikuje na vreme zato jer se njeni rani simptomi mogu pomešati sa simptomima drugih kardio-respiratornih stanja. U početku simptomi mogu da budu blagi i relativno nespecifični. Do dijagnoze PAH-a se dolazi procesom isključivanja, tako što se traže i isključuju ostale bolest (videti ispod).

U stvari, često se javlja dugačak razmak između vremena kada je pacijent prvi put posetio lekara opšte prakse i vremena kada ih je dobio specijalističku negu u bolnici. Prosečno vreme odlaganja je 2,5 godina.

Diagnostička ispitivanja
Evaluacija pacijenta sa sumnjom na plućnu hipertenziju zahteva serije ispitivanja sa namerom da se:

• potvrdi dijagnoza;
• odredi tip PH prema trenutnoj dijagnostičkoj klasifikaciji (videti određeni odeljak) i da se utvrdi unutar PH-a određena podgrupa;
• proceni funkcionalno i hemodinamičko oštećenje.

Dijagnza PAH-a je dijagnoza isključivanja. Svaki korak ispitivanja sužava obim mogućnosti da bi se došlo do PAH i određenog oblika PAH.

Ultrasound

• Elektrokardiogram: može da prikaže sugestivan dokaz o postojanju PH prikazujući uvećanje desne komore i istegnuće, kao i desnu dilataciju pretkomore.
• Rentgen pluća: koristan za isključivanje bolesti pluća (grupa 3 PH dijagnostčke klasifikacije) kao što su COPD, emfizem, intersticijska bolest pluća ili plućna venska hipertenzija nastala usled bolesti levog srca (LHD – left heart diesease), (grupa 2);
• Testovi funkcionalnih sposobnosti pluća i gasovi arterijske krvi će utvrditi bolesti disajnih puteva ili bolesti pluća koji mogu biti osnov (videti iznad, grupa 3);
• Ehokardiografija daje nekoliko varijabli koje su u korelaciji sa hemodinamikom desnog srca uključujući plućni arterijski pritisak (PAP). Pomaže u otkrivanju uzroka potencijalne PH, npr. urođene srčane mane (engl. Congenital heart disease – CHD) ili bolesti levog srca (Left Heart Disease LHD);
• Skeniranje plućne ventilacije/perfuzije: treba da se obavi kod pacijenata sa PH-om radi nalaženja potencijalno izlečive hronične tromboembolične plućne hipertenzije (CTEPH, grupa 4).
• Kompjuterizovana tomografija sa visokom rezolucijom, kompjuterizovana tomografija sa primenom kontrasta i plućna angiografija: CT visoke rezolucije olakšava dijagnozu intersticijskih bolesti pluća i emfizema; CT visoke rezolucije može da bude od pomoći tamo gde ima kliničke sumnje na PVOD (grupa 1’); kontrast CT angiografija može da odredi da li ima dokaz od hirurški dostupnoj hroničnoj tromboemboličnoj plućnoj hipertenziji CTEPH.
• Testovi krvi i imunologija su važni za otkrivanje bolseti vezivnog tkova (CTD), HIV-a i hepatitisa.
• Ultrazvučno skeniranje abdomena: ciroza jetre i/ili portalna hipertenzija može da se isključi primenom abdominalnog ultrazvuka.
• Kateterizacija desnog srca i vazoreaktivno testiranje su potrebni da bi se potvrdila dijagnoza PAH (grupa 1), da se proceni stepen hemodinamičnog oštećenja i da se testira vazoreaktivnost cirkulacije pluća. Kod PAH, vazoreaktivno testiranje bi trebalo da se izvede u vreme dijagnostičkog RHC-a da bi se identifikovali pacijenti kojima može da pomogne dugoročna terapija sa blokatorima kalcijumskih kanala (BKK).

Izvor: ESC smernice o plućnoj hipertenziji (http://www.escardio.org/guidelines-surveys/esc-guidelines/Pages/pulmonary-arterial-hypertension.aspx)

PHA, američko udruženje pacijenata je nedavno pokrenulo kamanju usmerenu ka medicinskim stručnjacima da bi unapredili znanje o bolesti i došli do brže dijagnoze.

Ponekad je PH (Sometimes it’s PH) je višegodišna inicijativa udruženja Asocijacija plućne hipertenzije (engl. Pulmonary Hypertension Association – PHA) sa ciljem skraćivanja vremena od početnh simptoma do dijagnoze PH. PHA želi da promeni aspekte medicinske prakse tako da više pacijenata ima pristup odobrenim terapijama i specijalizovanim centrima za negu pre nego što bolest uznapreduje do naprednih stadijuma. Pogledajte internet stranicu i video na: http://www.phassociation.org/SometimesItsPH
Video je trenutno dostupan na 19 jezika.

Poslednji put ažurirano: 14. jul 2015.